روزه در ماه مبارک رمضان یک فریضه دینی برای مسلمانان است. خوب است ضمن امساک از غذا خوردن، به تغذیه سالم و رعایت نکات تغذیه در این ماه بیشتر توجه شود تا از فواید روزه بهره کافی برده شود.
روزه در ماه مبارک رمضان یک فریضه دینی برای مسلمانان است. خوب است ضمن امساک از غذا خوردن، به تغذیه سالم و رعایت نکات تغذیه در این ماه بیشتر توجه شود تا از فواید روزه بهره کافی برده شود.
1) از گرسنگی و تشنگی واهمه نداشته باشید
یکی از فوائد مهم روزه داری پاکسازی بدن از مواد زائدی است که موجب بیماری میشود، به همین دلیل است که امیرمومنان علی علیه السلام می فرمایند: «گرسنگی مفیدترین داروهاست» یا «گرسنگی و بیماری یکجا جمع نمی شوند»
نکته مهم این است که روزه وقتی موجب سلامتی می شود که در مصرف غذا و آب زیاده روی نشود.
اگر اصول صحیح تغذیه رعایت شود، طبیعی است که در پایان ماه مبارک رمضان حداقل چند کیلو وزن کاهش یابد در حالی که متأسفانه شاهدیم که عده زیادی از روزه داران به دلیل ترس و واهمه ای که از گرسنگی و تشنگی دارند در فاصله افطار تا سحر پرخوری کرده و در پایان ماه رمضان اضافه وزن نیز پیدا می کنند.
2) متنوع ولی در هر وعده ساده غذا بخورید
در این که بدن نیاز به مواد غذایی متنوع دارد شکی نیست ولی نباید همه انواع غذاها را با هم مصرف کرد. برخی غذاها زود هضم هستند (مثل سوپ یا زرده تخم مرغ) و برخی دیر هضم اند (مثل هلیم، کله پاچه، آبگوشت). خوردن انواع مواد غذایی به صورت هم زمان موجب سوءهاضمه و آسیب دیدن معده میشود.
پس تنوع غذایی را در وعده های مختلف اجرا کنید نه در یک وعده.
3) بین افطار و شام فاصله نیندازید
باتوجه به فاصله کوتاه بین افطار و سحر، فاصله ایجاد کردن بین افطار و شام هم باعث پر خوری و هم موجب سوءهاضمه میشود.
4) با معده پر از غذا نخوابید
یکی دیگر از خطرات فاصله ایجاد کردن بین افطار و شام، خوابیدن با معده پر از غذا میباشد که این نیز عوارض زیادی دارد. و همین طور است در مورد افرادی که بعد از سحری خوردن می خوابند.
بنابراین تا طلوع آفتاب (بین الطلوعین) نیز نخوابید.
5) نوشیدن مایعات
ـ موقع افطار فقط در حد رفع نسبی عطش آب بنوشید و از نوشیدن حجم زیاد مایعات که موجب نفخ معده و سوءهاضمه می شود، بپرهیزید.
- آب یخ خوردن موقع افطار بسیار مضر است.
ـ آب یخ برای کبد بسیار مضر است و عطش را بیشتر می کند.
ـ آب را با حجم کم و به تدریج (جرعه جرعه) بنوشید.
- آب و سایر نوشیدنی های مورد نیاز بدن را یک ساعت بعد از خوردن افطار میل کنید. در این فاصله آب مورد نیاز بدن توسط سوپ و آش و حتی همان نان و برنجی که خورده می شود تأمین می گردد و جای نگرانی نیست.
ـ در وعده سحر نیز مایعات مورد نیاز بدن را نیم تا یکساعت قبل از غذا مصرف کنید و بعد از خوردن سحری آب و چای نخورید.
ـ افراد مسن، نوشیدنی شان ترجیحا گرم باشد(آب جوش/آب عسل/ چای کم رنگ ایرانی) ولی جوانان که گرم مزاج هستند و عطش زیادی دارند، مایعات خنک(نه یخ) میل کنند خصوصا نوشیدنی هایی که عطش آنها را کم می کند(خاکشیر و آبلیمو/ سکنجبین/عرق کاسنی و شاهتره)
6) وعده سحری
ـ شام جای سحری را نمی گیرد. سحری را حتما میل کنید اگرچه چند لقمه باشد. نخوردن سحری باعث تحلیل قوا در طول روز می شود.
ـ در سحر از اغذیه تند و شور و شیرین بپرهیزید. همچنین غذاهایی مثل ماهی یا کباب یا سیر و پیاز زیاد نخورید تا دچار عطش نشوید.
ـ در وعده سحر بیشتر نان مصرف شود نه برنج زیرا انرژی بیشتری ایجاد می کند.
7) میوه خوردن
- زمان صحیح میوه خوردن بعد از هضم غذاست لذا از خوردن میوه بلافاصله بعد از افطار یا سحر بپرهیزید.
ـ خوردن آب بعد از میوه مضر و باعث سوءهاضمه و فساد است.
ـ از خوردن همزمان چند نوع میوه پرهیز کنید که مضر است زیرا برخی میوه ها طبیعت گرم (خربزه، انبه، موز، انجیر و انگور) و برخی طبیعت سرد (هندوانه، خیار، آلبالو، کیوی) دارند همچنین برخی زود هضم(خربزه) و برخی دیگر دیر هضم (موز و هلو) هستند.
ـ با توجه به این که گفته شد مایعات مورد نیاز بدن را یک ساعت بعد از افطار میل کنید و میوه را همراه با مایعات نخورید، زمان مناسب برای خوردن میوه، قبل از خواب یا یک ساعت قبل از سحری خوردن است.
8) غذاهای ناسازگار را هم زمان نخورید
برخی مواد غذایی وقتی هم زمان با برخی غذاهای دیگر خورده شوند ضرر میرسانند مثل: خوردن ماست همراه گوشت، پنیر، ترشی و باقلا/ خوردن شیر همراه با ماهی، مرغ، ترشی، خربزه/ خوردن تخم مرغ همراه با ماهی (به عنوان مثال اگر شام مرغ یا ماهی است افطار را با شیر باز نکنید یا همراه آن ماست اصلا نخورید. )
دکتر بهنام
استفاده با ذکر منبع بلامانع است.
زمان افزایش دانش و آگاهی ما در ارتباط با غذاها و کیفیت زندگیست. در این بخش مقالاتی در حوزه سلامت و زیبایی در قالب طب مکمل سنتی ایرانی و چینی ارائه میشود.